Shark Phú rót 8 tỷ hỗ trợ cho mô hình phụ tùng ôtô Sendan Việt
(Doanhnhanthuonghieu) - Trong tập 14, chương trình Shark Tank Việt Nam đã xuất hiện rất nhiều câu chuyện khởi nghiệp truyền cảm hứng. Mỗi n...

https://www.doanhnhanthuonghieu.vn/2018/10/shark-phu-rot-8-ty-ho-tro-cho-mo-hinh.html
(Doanhnhanthuonghieu) - Trong tập 14, chương trình Shark Tank Việt Nam đã xuất hiện rất nhiều câu chuyện khởi nghiệp truyền cảm hứng. Mỗi nhà sáng lập mỗi chí hướng nhưng tất cả đều mang đến những câu chuyện khởi nghiệp đáng trân trọng. Tập phát sóng này cũng chính thức khép lại mùa 2 của Shark Tank – Thương vụ bạc tỷ.
Được “cá mập” hỗ trợ nhờ bản lĩnh khởi nghiệp bề bỉ
Xuân Hùng là nhà sáng lập của chuỗi kinh doanh phụ tùng ôtô Sendan Việt. Tham gia gọi vốn tại Shark Tank Việt Nam cùng Hồng Đức, Startup 8x mong muốn được rót 8 tỷ đổi lấy 20% giá trị công ty.
Theo nhà sáng lập, Sendan Việt vào năm 2014 là công ty thương mại kinh doanh phụ tùng ôtô. Điểm nhấn đặc biệt của mô hình nằm ở việc hệ thống có khả năng chuyên biệt hóa mã sản phẩm, đồng bộ với nhiều mã của các hãng. Ngoài kinh doanh các mặt hàng linh kiện ôtô, Sendan Việt còn phát triển song song một ứng dụng cùng tên, cho phép tương tác giữa người lái xe và một bên trung gian khác nữa như gara, các hãng sửa chữa…nhằm tạo ra một hệ sinh thái lớn mạnh về sửa chữa ôtô.
Vốn điều lệ của công ty hiện là 1.9 tỷ. Tổng vốn hình thành trên tài sản kho là hơn 3 tỷ. Vào năm 2016, công ty đạt doanh số gần 8 tỷ, lợi nhuận 1.6 tỷ. Năm 2017 doanh số đạt 12 tỷ, lợi nhuận 2.3 tỷ, 6 tháng đầu năm nay doanh thu đạt 7.5 tỷ, lợi nhuận 1.6 tỷ, đạt 84% kế hoạch năm.
Nhận thấy công ty đang có lợi nhuận nhưng startup lại gọi số vốn khá nhiều nên “cá mập” tỏ vẻ nghi vấn. Thành thật với các nhà đầu tư, Xuân Hùng nghẹn ngào kể về hành trình khởi nghiệp đầy nước mắt của mình. Trước khi vào ngành linh kiện ôtô, anh đã mở 1 hãng taxi nhưng bị phá sản. Khởi nghiệp thất bại, Xuân Hùng bị mọi người quay lưng, thậm chí “bố mẹ tôi cũng không còn tin tôi”. Nhưng với quyết tâm có thể mất tiền chứ không thể mất uy tín, Xuân Hùng cam kết sẽ trả hết nợ cho các khoản vay, anh kiên trì chạy xe ôm để trả nợ với tiền lãi 78 triệu đồng/tháng. Đến nay anh chỉ còn nợ 1.9 tỷ.
Đồng cảm với câu chuyện của nhà sáng lập nhưng vì lý do lĩnh vực của startup không nằm trong hệ sinh thái đầu tư mình, nên các Shark Hưng, Linh, Dzung và Hồng Anh lần lượt từ chối rót vốn. Tình hình bất ngờ xoay chuyển khi Shark Phú lên tiếng. Tuy khá e ngại về tính khả thi song Shark lại tin tưởng vào bản lĩnh của nhà sáng lập. Ông đề nghị hỗ trợ 8 tỷ trái phiếu chuyển đổi, lãi suất 15%/năm. Chuyển đổi cổ phần theo giá trị sổ sách sau 18 – 24 tháng nếu đạt KPI. Đứng trước cơ hội duy nhất, Sedan Việt mong muốn được thương lượng lại thời gian chuyển đổi cổ phần là 3 năm và tỷ lệ % chuyển đổi.
Đặt niềm tin rất lớn vào nhà sáng lập, chủ tịch Sunhouse khẳng định: “Sau 3 năm anh giữ 40% cổ phần là đẹp. Nhưng anh nói trước không chỉ có 8 tỷ mà có thể 100 tỷ anh vẫn đầu tư được nếu có tiềm năng. Anh tin con người em vì bản lĩnh của em, anh tin em có thể thành công trong kinh doanh nên anh đầu tư cho em.”
Được Shark Phú tin tưởng hỗ trợ, Xuân Hùng nhanh chóng đồng ý lời đề nghị hợp tác. Thương vụ khép lại, tuy nhiên thử thách vẫn còn ở phía trước chàng trai trẻ 8x cần phải tiếp tục vượt qua để có được sự tin tưởng của Nhà đầu tư.
Khởi nghiệp vì cảm thấy “nợ” quốc gia một thương hiệu về tự động hóa
Trương Trọng Toại là nhà sáng lập Công ty TNHH chế tạo máy Robot 3T, nền tảng robot công nghiệp dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đến gặp gỡ các nhà đầu tư, Trọng Toại mang theo 2 lời mời chào là 500 nghìn USD cho 15% cổ phần và 1 triệu USD cho 36%.
Theo nhà sáng lập, các thao tác đơn giản của con người hiện có thể thay thế bằng các hệ thống robot của công ty, năng suất tăng 3-5 lần so với 1 công nhân. Các robot này được tối ưu theo từng nhóm ứng dụng, có giá thành của Robot 3T rẻ hơn 30-40% so với các sản phẩm tương đương từ nước ngoài, giúp tối ưu chi phí, tăng nhanh thời gian thu hồi vốn.
Nhà sáng lập cho biết, công ty tự sản xuất các bom mạch tại xưởng có diện tích 200m2 ở Tp. HCM. Các bom mạch đều được cách ly và xử lý tốt nhất có thể dựa vào các điều kiện thực tế của doanh nghiệp. Một số sản phẩm của công ty đã xuất khẩu trên 70 quốc gia và đang được ứng dụng tại Thaco Trường Hải, Cám Thành Long, Rạng Đông và một số công ty FDI như Intel Rina… Công ty cũng có các nhà phân phối ở Venezuela, Colombia, Mỹ và Hungary. Ở Việt Nam đã có đại lý cấp 1 ở Hải Phòng.
Nhà sáng lập cho biết công ty hiện tại không có phòng Marketing-Sale và tập trung vào A&D là chủ yếu, do đó doanh thu rất hạn chế. Doanh thu năm 2015 của công ty là 2.5 tỷ, năm 2016 là 5 tỷ, 6 tháng đầu năm 2018 là 6 tỷ, lợi nhuận 40%.
Cho rằng Robot 3T nhắm đến thị trường dàn trải, công nghệ lại không cập nhật điều gì mới, Shark Hưng nhanh chóng quyết định từ chối đầu tư. Tiếp theo Shark Linh, Dzung và Hồng Anh cũng chọn phương án rút lui vì không có kinh nghiệm trong ngành.
Bị khước từ, nhà sáng lập chia sẻ anh đã đạt giải Á quân cuộc thi Startup Wheel 2017 và được chứng nhận là Startup Khoa Học Công Nghệ vào đầu năm nay. Do đó, công ty được ưu đãi vay với lãi suất thấp và miễn thuế rất nhiều sản phẩm. Việc gọi vốn tại chương trình có thể khiến startup mất đi rất nhiều đặc quyền hiện tại, nhưng vì muốn đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng từ 100%/năm lên 300%/năm, startup cần sự giúp đỡ của các nhà đầu tư.
“Em cảm thấy mình nợ quốc gia một thương hiệu về tự động hóa và công nghệ mới có thể sánh ngang với Mitsu, Yaskawa của Nhật Bản. Với em không có chữ thất bại, em sẽ theo đuổi đến cùng”, nhà sáng lập tự tin khẳng định.
Thấy được tâm huyết của startup, Shark Phú bất ngờ lên tiếng. Ông quyết định hỗ trợ 500 nghìn USD dưới dạng trái phiếu chuyển đổi 36% sau 1 năm nếu đạt KPI, lãi suất 10%/năm để hỗ trợ cho startup.
Nhận được một lời đề nghị đầu tư duy nhất, sau một hồi cân nhắc, startup quyết định đồng ý. Cú bắt tay giữa Shark Phú và nhà sáng lập Trọng Toại sẽ tăng thêm nhiều động lực để startup Robot 3T phát triển. Và với sự giúp sức đến từ chủ tịch Sunhouse, nhà sáng lập có thể tự tin thực hiện ước mơ xây dựng một thương hiệu tự động hóa, sánh ngang tầm các ông lớn tại Nhật Bản.
Mất cơ hội được đầu tư vì sai mô hình chiến lược
Tuấn Anh là người đã tạo ra mô hình viễn thông y tế Lucky Tel. Mong muốn được nhân rộng mô hình trên 6 bệnh viện, anh tham gia gọi vốn với mong muốn được rót 2.5 tỷ đổi lấy 12.5% cổ phần công ty.
Theo chị Kiều Loan, Việt Nam đang có khoảng 2000 bệnh nhân/ngày, ước tính mỗi người phải chờ 70 phút/lượt khám. Vì vậy, công ty đem đến giải pháp giảm lượng thời gian này xuống chỉ còn 5 phút/lượt đợi. Mô hình thu phí từ các bệnh viện, 500 triệu đồng/lần và đã áp dụng thành công tại 4 bệnh viện ở Tp. HCM gồm: Bệnh viên Hòa Hảo, Ung Bướu, Gò Vấp và Phú Nhuận. Bệnh nhân có thể theo dõi từ xa bằng app hoặc website. Trong tương lai, doanh thu sẽ đến từ việc xây dựng 150 màn hình LCD quảng cáo. Doanh thu mục tiêu là 7 tỷ và được chia với bệnh viện.
Chia sẻ này lập tức khiến các Shark thắc mắc, bởi nếu bệnh nhân có thể theo dõi số thứ tự từ xa thì không còn ai nhìn màn hình. Thêm nữa, so với quảng cáo ngoài trời, con số 2000 lượt nhìn/ngày là quá khiêm tốn. Thị trường digital tại Việt Nam vốn rất bé, lại bị Google và Facebook chiếm lĩnh. Do vậy, có phủ LCD thì độ lớn của thị trường cũng là không đáng kể.
Tuấn Anh thuyết phục các Shark rằng so với các màn hình quảng cáo khác, màn hình của Lucky Tel hướng đối tượng. Ngoài ra, giá bán của công ty chỉ bằng ¼ giá của các nhà bán lẻ, khách hàng lại không cần phải mua phần cứng riêng và trả tiền cho bệnh viện hàng tháng, mà chỉ sử dụng LCD của Lucky Tel. Mục đích cao cả của mô hình là hướng tới cộng đồng.
Đang hoạt động trong mảng y tế và vừa cho ra mắt hệ thống phòng khám đa khoa DHA, Shark Hồng Anh cho rằng để thay đổi thói quen của bệnh nhân là vấn đề rất nan giải. Hiện nay, việc quá tải tại các bệnh viện phần lớn là do các bệnh nhân từ dưới tỉnh lên. Đối tượng này lại rất khó tiếp cận công nghệ. Muốn giúp cho xã hội, đầu tiên nhất công ty phải tồn tại được. Startup lại triển khai song song hai mô hình không hiệu quả, vì thế, ông quyết định không đầu tư.
Shark Dzung cho rằng mô hình nên nhắm vào đối tượng coi thời gian của họ là quý. Startup giúp cho bệnh viện hiệu quả hơn trong hoạt động nhưng lại phải nhờ đến quảng cáo màn hình LCD để lấy doanh thu…Cách triển khai này càng làm càng lỗ. Do vậy Shark Duzng từ chối rót vốn.
Đưa ra quyết định tương tự, Shark Hưng phân tích startup đang hướng tới đối tượng là bệnh nhân, nhưng bên trả tiền lại là bệnh viện mà họ không được lợi ích kinh tế nào. Doanh thu mô hình LCD lại còn đang bị chia sẻ, vì thế Shark đành rút lui.
Ủng hộ và nhận định đây là một mô hình rất tốt cho xã hội nhưng không phải là một mô hình kinh doanh khả quan, vì thế, Shark Phú và Linh đều lần lượt từ chối rót vốn. Startup ra về tay trắng khi mất đi cơ hội đầu tư từ 5 Shark. Nhưng đây cũng là cơ hội để nhà sáng lập có thể nhìn nhận lại mô hình kinh doanh và triển khai theo cách mới phù hợp hơn.
Ba thương vụ trên cũng khép lại tập cuối cùng của Shark Tank Việt Nam – Thương Vụ Bạc Tỷ mùa 2. Quá trình Due Diligence sẽ được chúng tôi tiếp tục cập nhật trong serie “Sau bể cá mập”.
Chia tay khung giờ 8h30 mỗi tối thứ 4 trên VTV3 nhưng chắc chắn cuộc hội ngộ của Shark Tank với khán giả xem đài sẽ sớm diễn ra. Bên cạnh, số tiền đầu tư có khả năng lập kỷ lục mới, chương trình vẫn sẽ tiếp tục mang đến những phút giây vừa kịch tính, vừa giải trí nhưng đi kèm với đó là những bài học thật về thương trường đầy “thiên biến vạn hóa” của nền kinh tế Việt Nam hội nhập và năng động.
Nguyên Khánh